Hanna van de Voort
(Johanna Catharina Maria)

∗ 26-11-1904 Meerlo     † 26-07-1956 Utrecht (51)
- Verzetsvrouwen - Hulp aan joden - Overlevenden - Broekhuizen/Tienray -

De nevenstaande foto is afkomstig van Wikipedia. [1]
Tijdens de Tweede Wereldoorlog was Hanna van de Voort kraamverzorgster in het Limburgse Tienray en omgeving. Dat lag in de toenmalige gemeente Meerlo, nu behoort het tot Horst aan de Maas. Voor wat betreft de LO lag het in het rayon Broekhuizen. De vader van Hanna was bakker, horeca-ondernemer en zelfbenoemde burgemeester van Tienray.
In Amsterdam was een Amsterdamse Studenten Groep (ASG) vooral actief met het redden van joodse kinderen. Naar hun oprichter Piet Meerburg werd die groep ook de Meerburg-groep genoemd. Zij hadden als heilig principe, dat alleen de ouders mochten bepalen, wat met hun kinderen zou gebeuren. Meerburg leerde Karel Ex uit Venlo kennen en kwam zo in contact met Hanna van de Voort.
Ook Karel Ex uit Venlo was op zoek naar mogelijkheden om Amsterdamse Joodse kinderen onder te brengen. Hij kwam in gesprek met een nicht van Hanna en zij dacht meteen aan Hanna. [2]

Van de Voort kende door haar werk bijna iedereen in de streek en wist zo, samen met onder anderen Nico Dohmen – een student die bij de familie Van de Voort was ondergedoken – een veilig onderkomen te vinden voor 123 Joodse kinderen.
… Tante Hanna en Oom Nico haalden de kinderen op in Venlo of Venray en brachten hen de eerste dagen onder bij de familie Van de Voort thuis. Daar gaven ze de kinderen een schuilnaam en maakten ze hen bekend met de katholieke beginselen en het stratenplan van Rotterdam. Met een identiteitskaart van het Centraal Bureau voor Kinderuitzending konden ze zo doorgaan voor geëvacueerde weeskinderen uit het gebombardeerde Rotterdam. [3]
Cammaert schrijft over haar: Onder leiding van verpleegster J. van de Voort, bijgestaan door de student N.J.P. Dohmen en de in Meerlo ondergedoken 17-jarige joodse jongen K. Löwenstein, vonden ruim honderd joodse kinderen onderdak bij pleeggezinnen in Tienray en omliggende dorpen. De contacten van de groep-Tienray met de L.O. waren minimaal en informeel. [4]
Een belangrijke rol in de groep bij het vinden van adressen voor de joodse kinderen, maar ook als contactpersoon voor de LO, had Toon Peeters.

Arrestatie
In de nacht van 31 juli op 1 augustus 1944 werd Hanna van de Voort na verraad gearresteerd en samen met een deel van de in Tienray ondergedoken kinderen naar Eindhoven overgebracht. Nico Dohmen wist te ontkomen. Ook elders in de provincie vonden razzia’s plaats waarbij kinderen en gezinshoofden van onderduikfamilies werden opgepakt. Toch hield het verhaal van de Rotterdamse wezen in veel gevallen stand. Naar het schijnt zijn acht van de aan Van de Voort toevertrouwde kinderen gedeporteerd en nog hetzelfde jaar in Auschwitz vermoord.
Van de Voort zat negen dagen gevangen en werd hardhandig ondervraagd, maar weigerde informatie los te laten – ze bleef volhouden alleen Rotterdamse evacués te hebben geholpen. Mieke Mees, een medicijnenstudente die de kinderen vanuit Amsterdam begeleidde naar hun onderduikadressen in de provincie, ging naar Eindhoven en wist de Duitse commandant over te halen Van de Voort vrij te laten. [3]

Zo deed deze groep in Noord-Limburg, wat in Zuid-Limburg vooral door de NV werd gedaan.
Hanna van de Voort is een bewijs voor de these van Herman van Rens, dat het een groot verschil maakt, wanneer charismatische mensen het voortouw bij het plegen van verzet nemen. In een samenvatting van zijn boek Vervolgd in Limburg schrijft hij:
Bij het ontstaan van groepsnormen speelt de houding en het voorbeeld van een klein aantal morele leiders die de leden van de groep de weg wijzen, een grote rol. Hulp, evenals wegkijken, bleken in Limburg tijdens de oorlog besmettelijk. Een society of enablement, gericht op hulp, leek er vooral te kunnen gedijen in veilige kleine samenlevingen, waarbinnen de leden en hun leiders elkaar kenden en vertrouwden. [5]
Daardoor doen veel mensen mee, die juist dat ene zetje nodig hadden. Hanna van de Voort vervulde deze functie voor wat betreft de agrarische gemeenschap in Tienray en omgeving.

Hanna van de Voort en Cisca de Mulder hebben tijdens de bevrijding de Duitsers uit Swolgen verdreven:
In Swolgen hielp ze Cisca de Mulder met een grote flitspuit om de boerderij zogenaamd te ontsmetten. De Duitse militairen bedankten haar uitvoerig, aangezien ze als de dood waren voor TBC en het hazenpad kozen. De Amerikanen konden opgelucht ademhalen.
...
Zij overleed op 26 juli 1956 in het Anthonius ziekenhuis in Utrecht tijdens een open hart operatie. [6]
Er is in Tienray plaquette om te herinneren aan Hanna van de Voort, [7]

Voetnoten

1. Hanna van de Voort, Wikipedia • Nederlands • Deutsch • Français
2. Kinderwerk -hoe ging dat en wie waren de verantwoordelijken?
3. Vera Sýkora, Voort, Johanna Catharina Maria van de, in: Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland. [13/07/2016]
4. Dr. F. Cammaert, Het Verborgen Front – Geschiedenis van de georganiseerde illegaliteit in de provincie Limburg tijdens de Tweede Wereldoorlog. Doctorale scriptie 1994, Groningen
   6. De Landelijke Organisatie voor hulp aan onderduikers, Rayon Grubbenvorst en rayon Broekhuizen, Broekhuizenvorst, Wanssum, Swolgen, Meerlo, Blitterswijk en Tienray, p.596
5. Herman van Rens, Vervolgd in Limburg
   1. Samenvatting door de auteur
   2. Download
6. Tienray 75 jaar bevrijd Hanna van de Voort
7. Tienray, plaquette voor Hanna van de Voort
8. geni.com Johanna Catharina Maria (Hanna) van de Voort